De Arnaud Joannes Stichting

De Arnaud Joannes Stichting (AJS) werd opgericht in 1977. De noodzaak tot het oprichten van de Stichting vloeide voort uit de wil om een vermogen, dat ontstond na de verkoop van groot familiebedrijf, niet als privé-eigendom te beschouwen maar om dit vermogen in te zetten ten behoeve van een groter sociaal geheel. Zie ook https://www.ajstichting.nl/info-en-contact-6.html
De doelstelling van de Stichting is het om de beschikbare middelen in te zetten voor alle mogelijke activiteiten en groepen dan wel mensen, die zich inzetten voor de brede sociale impuls van de antroposofie in de geest van de bedenker Rudolf Steiner.

De sociale impuls van de antroposofie 

In zijn gelijknamige werk beschreef Dieter Brüll (die als adviseur betrokken was bij de oprichting van de Stichting en later ook enige tijd  bestuurslid van de Arnaud Joannes Stichting was) de sociale impuls van de antroposofie in vier elementen:

1.De sociologische basiswet

De door Rudolf Steiner geformuleerde sociologische basiswet beschrijft hoe de mens zich door de tijden heen zó ontwikkelt, dat hij steeds meer in individuele vrijheid en verantwoordelijkheid handelt. Dit is een proces van emancipatie voor het individu, maar waarbij hij zich ook kan afzonderen van de gemeenschap en slechts zijn eigen belangen najaagt.

De sociologische basiswet luidt:

”Aan het begin van haar culturele status streeft de mensheid naar het ontstaan van sociale instellingen; het belang van de enkeling wordt voorshands aan het belang van de instellingen opgeofferd; de verdere ontwikkeling leidt er evenwel toe, dat de enkeling zich uit de belangen van de instellingen bevrijdt en tot een vrije ontplooiing van zijn behoeften en van zijn capaciteiten komt.”

2.De sociale hoofdwet

In de sociale hoofdwet beschreef Rudolf Steiner een toekomstgerichte ontwikkeling waarin hij een verband waarneemt tussen altruïsme en welzijn: hoe meer mensen niet voor zichzelf maar voor elkaar zorgen - en de wederzijdse afhankelijkheid daarin respecteren - hoe groter het welzijn van de betrokkenen.

De sociale hoofdwet luidt:

”Het welzijn van een geheel van samenwerkende mensen is des te groter, naarmate de enkeling minder aanspraak maakt op het resultaat van zijn prestaties, dat wil zeggen naarmate hij meer daarvan aan zijn medewerkers afstaat en naarmate meer van zijn behoeften niet uit eigen prestaties, doch door de prestaties van anderen worden bevredigd.”

3.Het sociale oerfenomeen

De essentie van wat zich in het sociale leven afspeelt, is dat wat er van mens tot mens leven kan. Het sociale oerfenomeen speelt zich af in de ontmoeting van mens tot mens en is in ideale zin datgene wat mensen boven zichzelf uit doet stijgen, of anders gezegd: wat mensen stimuleert om alsmaar meer te handelen vanuit het perspectief van de mensheid als geheel.

4.De sociale driegeleding

De sociale driegeleding, beschreven door Rudolf Steiner, vormt voor onze tijd het oerbeeld van een menswaardige samenleving. In zo’n samenleving kan de mens:

·         Zich in vrijheid ontwikkelen en ontplooien.

·         In gelijkheid meebesluiten over de inrichting van de samenleving.

·         In broederschap samenwerken om in elkaars behoeften te voorzien.

Daarmee hebben vrijheid, gelijkheid en broederschap elk hun eigen gebied binnen de samenleving:

·         Vrijheid in het gebied van onderwijs, religie, wetenschap en kunst.

·         Gelijkheid in het gebied van recht en politiek.

·         Broederschap in het gebied van de economie.

Door deze gebieden van elkaar te onderscheiden kunnen ze zich naar hun eigen aard ontwikkelen.

Bron: Dieter Brüll, De sociale impuls van de antroposofie, Zeist 1985.

Na het verschijnen van mijn eerste boek “Trias Politica Ethica” in 2006, dat de sociale driegeleding op een moderne manier probeert bekendheid te geven bracht de Uitgever John Hogervorst mij in contact met de toenmalige bestuursleden waaronder Paul Boon en de oprichtster Marlene uit Bergen. Een aantal bestuursleden wilden stoppen en er moest een aanvulling gezocht worden. Zo ontstond in 2007 een nieuw bestuur bestaande uit Paul Boon, John Hogervorst, Ben Gevonden en mijn persoon met instemming van Marlene. Die samenstelling is gebleven tot het najaar van 2019.

Op de voorgrond AJS-bestuur met vlnr: R.Thelosen, J.Hogervorst, P.Boon en B.Gevonden 

Later heeft de Stichting ook de ANBI status gekregen en is ook opgenomen in het jaarlijke Fondsenboek van Goede Doelen Stichtingen. Gemiddeld drie à vier keer per jaar werden bestuursvergaderingen gehouden in een centraal gelegen plek zoals het NS-station in  Utrecht of op de Kraaijbeekerhof in Driebergen. Dan werden nieuwe aanvragen besproken of eigen geïnitieerde projecten voorbereid.

Driegeledingskrant

Toen er een grote overzichtstentoonstelling over het werk van Rudolf Steiner in Nederland zou komen in de Kunsthal in Rotterdam in 2014 heeft het bestuur van de AJS bijgedragen om rondom die gebeurtenis een Driegeledingskrant uit te geven. In een oplage van 20.000 stuks zijn die verspreid over Nederland, voornamelijk via Vrije Scholen en Antroposofische instellingen. Steiner heeft landelijke bekendheid als oprichter van de in Duitsland genoemde Waldorfscholen, die in Nederland bekend staan als vrijeschool. 
In najaar 2019 wordt het honderdjarig bestaan gevierd  van de vrijeschoolbeweging die inmiddels internationaal succesvol is geweest met op alle continenten scholen. https://vrijescholen.blogspot.com/2018/01/waarom-eisen-wij-niet-het-beste.html    en
https://vrijescholen.blogspot.com/2013/11/novaliscollege-beste-vrijeschool-van.html
Minder bekend is het feit dat Steiner ook een maatschappijvisie heeft beschreven, die een soort tussenweg is tussen enerzijds het liberale kapitalisme en anderzijds het staatsgeleide communisme. Een soort van socialisme  3.0 

Zie ook      https://sociale-impuls.blogspot.com/2014/11/bestuur-arnaud-joannes-stichting-in.html     

In ruim 12 jaar, dat ik zitting had in het bestuur, zijn er veel aanvragen geweest om financiële ondersteuning te verlenen bij het uitgeven van boeken, bij projecten om de sociale driegeleding meer bekendheid te geven, als ondersteuning bij cursussen en het geven van lezingen.  Meerdere beginnende (staats-) vrije scholen hebben ook een beroep op de AJS gedaan en die werden dan gesteund tijdens de opstartfase en/of voor initiële /eenmalige kosten. We wilden dergelijke initiatieven niet structureel ondersteunen en dus van ons afhankelijk maken.   Door de heterogene samenstelling van het bestuur met leden uit vier verschillende hoeken van Nederland (met als woonplaatsen: Assen, Utrecht, Breda en Waalre) en ervaringen, waren de besprekingen altijd zeer inhoudelijk door de inbreng van verschillende kennisachtergronden.  

Boekomslag :Economie van R.Steiner

Met steun van de AJS is ook de Steiner cursus en verzameling lezingen en vragen-beantwoording over de economie opnieuw uitgegeven en door John tijdens verschillende lezingen gepresenteerd in 2015 en 2016. Zie ook        https://solidaire-economie.blogspot.com/2016/03/economie-de-wereld-als-een-economie.html   en    https://solidaire-economie.blogspot.com/2016/04/een-andere-economie-is-mogelijk.html

Midden: Spreker John Hogervorst en rechts Henk Verboom op 19/04/2016 Novaliscollege

De AJS heeft ook een financiële bijdrage geleverd bij het uitgeven van mijn tweede boek Solidaire Economie, dat verschenen is bij Nearchus uitgeverij in Assen.in 2017.